ปลัด สธ. แจงเหตุผลทบทวนค่าตอบแทนระบบใหม่

ปลัดกระทรวงสาธารณสุข

ปลัดกระทรวงสาธารณสุข ชี้แจงเหตุผลการทบทวนค่าตอบแทนบุคลากรสาธารณสุขระบบใหม่ เพื่อความเป็นธรรมและทั่วถึงเจ้าหน้าที่ทุกคนในโรงพยาบาล สมกับภาระงาน เชื่อว่าระบบนี้จะสร้างแรงจูงใจในการทำงาน และยังคงมีระบบการเหมาจ่ายใน รพช. พื้นที่ชนบท ห่างไกลเช่นเดิม ได้แก่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ พื้นที่เกาะ ยากลำบากในการเดินทาง พื้นที่ห่างไกล จำนวน 114 แห่ง และรพช. พื้นที่ปกติขนาดเล็ก 481 แห่ง รวมทั้ง รพศ./รพท. ในพื้นที่เฉพาะ 9 แห่ง เพื่อรักษาบุคลากรในระบบ การปรับทบทวนทวนนี้ จะดำเนินการอย่างค่อยเป็นค่อยไปให้บุคลากรทุกสายวิชาชีพและสถานบริการมีเวลาปรับตัว และพร้อมแก้ไขอุปสรรคต่างๆ ที่เกิดขึ้นอย่างคู่ขนาน เริ่มปรับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน 2556 ใช้เวลาในระยะเปลี่ยนผ่าน 1 ปี และจะใช้เต็มรูปแบบ 1 เมษายน 2557
นายแพทย์ณรงค์ สหเมธาพัฒน์ ปลัดกระทรวงสาธารณสุข ให้สัมภาษณ์สื่อมวลชนในการประชุมผู้บริหารพบสื่อมวลชน ประเด็นการทบทวนค่าตอบแทนบุคลากรสาธารณสุขในภาครัฐ ว่า เหตุผลที่กระทรวงสาธารณสุขมีการทบทวนระบบค่าตอบแทนกำลังคนระบบใหม่ โดยปรับวิธีการจ่ายค่าตอบแทนเป็น 2ระบบคู่ขนาน ได้แก่

1. การจ่ายแบบเบี้ยเลี้ยงเหมาจ่ายให้บุคลากรที่ปฏิบัติงานในโรงพยาบาลชุมชนทั่วไปที่อยู่ไกลเมือง อยู่ในพื้นที่ห่างไกล มีความยากลำบากในการเดินทาง การบริหารจัดการกำลังคน 
2. การจ่ายตามผลการปฏิบัติงาน หรือ P4P (Pay for Performance) ซึ่งเป็นระบบการจ่ายที่จะสร้างความเป็นธรรมภายในวิชาชีพและระหว่างวิชาชีพ ให้แก่ผู้ปฏิบัติงานในภาคบริการทุกคน รวมทั้งยังเป็นการจ่ายให้สมกับภาระงานที่แต่ละวิชาชีพได้ให้บริการแก่ประชาชน ซึ่งจะช่วยสร้างแรงจูงใจให้บุคลากรที่ทำงาน และเชื่อว่าการจ่ายค่าตอบแทนระบบใหม่นี้จะเอื้อให้บุคลากรทำงานอยู่ในพื้นที่มากขึ้น 

ในการคิดค่าตอบแทนแบบใหม่นี้ กระทรวงสาธารณสุขได้ตั้งคณะทำงานซึ่งมาจากผู้แทนทุกวิชาชีพ จากโรงพยาบาลทุกระดับ สภาพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ กระทรวงการคลัง โดยพิจารณาจากหลักเกณฑ์ต่างๆ เพื่อกำหนดพื้นที่และกำหนดภาระงานของแต่ละวิชาชีพ โดยคำนึงสภาพความเจริญของพื้นที่ในปัจจุบัน สถานะทางการเงินของโรงพยาบาลทุกระดับ จนได้ข้อสรุปดังนี้ มีการปรับพื้นที่สำหรับการเบิกจ่ายเบี้ยเลี้ยงเหมาจ่ายแบ่งเป็น 4 กลุ่ม คือ พื้นที่เขตเมือง พื้นที่ปกติ พื้นที่เฉพาะระดับ 1 และพื้นที่เฉพาะระดับ 2 โดยวางแผนการดำเนินการเป็น 2 ระยะ เพื่อให้บุคลากรและโรงพยาบาลมีเวลาปรับตัว และศึกษาปัญหาที่เกิดขึ้นในระหว่างดำเนินการ เพื่อปรับเปลี่ยนให้เกิดประสิทธิภาพและลดช่องว่างให้น้อยที่สุด จะเริ่มดำเนินการตามระบบใหม่ระยะแรกตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน 2556-31 มีนาคม 2557 และระยะที่ 2 ตั้งแต่ 1 เมษายน 2557 เป็นต้นไป

โดยระยะที่ 1 จะยังคงมีการจ่ายเบี้ยเลี้ยงเหมาจ่ายในพื้นที่เฉพาะ เช่น 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ พื้นที่เกาะ พื้นที่ยากลำบาก พื้นที่ห่างไกลเช่นเดิม เพื่อรักษาบุคลากรไว้ในระบบ ไม่มีการเปลี่ยนแปลงจำนวนเงินใดๆ ทั้งสิ้นในโรงพยาบาล 604แห่ง ประกอบด้วยโรงพยาบาลชุมชนทั้งขนาดใหญ่และเล็กในพื้นที่เฉพาะ 114 แห่ง เช่น รพช.ทุกแห่งใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ และรพ.ห่างไกลในภาคอื่นๆ เช่น รพ.อุ้มผาง จ.ตาก รพ.ปางมะผ้า รพ.ขุนยวม จ.แม่ฮ่องสอน เป็นต้น และโรงพยาบาลชุมชนพื้นที่ปกติขนาดเล็ก 481 แห่ง รวมทั้งโรงพยาบาลศูนย์/ทั่วไป 9 แห่ง เช่น รพศ./รพท.ทุกแห่งใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ รพ.ศรีสังวาลย์ จ.แม่ฮ่องสอน รพ.เกาะสมุย จ.สุราษฎร์ธานี เป็นต้น

และมีการปรับอัตราค่าเบี้ยเลี้ยงเหมาจ่ายบางส่วนของ รพช.ในพื้นที่ชุมชนเมือง และรพช. พื้นที่ปกติขนาดใหญ่และกลาง และวงเงินค่าเบี้ยเลี้ยงเหมาจ่ายที่ถูกปรับลดลงจะนำไปใช้เป็นวงเงินค่าตอบแทนตามผลการปฏิบัติงาน ตามวงเงินแต่ละวิชาชีพ เป็นรายโรงพยาบาล รวมทั้งกำหนดวงเงินเพิ่มอีกร้อยละ 1 ของค่าแรงทั้งหมดของโรงพยาบาลนั้นๆ เพื่อพัฒนาระบบการจ่ายค่าตอบแทนตามผลการปฏิบัติงานในโรงพยาบาล สำหรับรพศ./รพท. จะยกเลิกค่าตอบแทนที่เป็นเบี้ยเลี้ยงเหมาจ่าย ยกเว้น รพศ./รพท. 9 แห่งในพื้นที่เฉพาะจะได้รับเบี้ยเลี้ยงเหมาจ่ายด้วยตามอัตราที่กำหนด และให้มีการจ่ายค่าตอบแทนตามผลการปฏิบัติงานทั้งหมดในวงเงินที่กำหนด ตามสัดส่วนค่าแรง รวมทั้งกำหนดวงเงินเพิ่มอีกร้อยละ 1 ของค่าแรงทั้งหมดของโรงพยาบาลนั้นๆด้วย โดยจะมีการทบทวนปรับพื้นที่ใหม่ทุก 2 ปี

รวมทั้ง จะมีการติดตามประเมินผลการดำเนินงาน โดยมอบหมายให้สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข และสำนักพัฒนานโยบายสุขภาพระหว่างประเทศ ศึกษาวิจัยเพื่อนำมาพัฒนาการดำเนินงานในระยะที่ 2 โดยในการดำเนินการปรับค่าตอบแทนดังกล่าว กระทรวง จะมีคณะกรรมการสนับสนุนการดำเนินการ เป็นกรรมการระดับกระทรวงทั้งด้านบริหารและวิชาการ คณะกรรมการระดับเขตและจังหวัด

สำหรับแผนการดำเนินงานในระยะที่ 2 โรงพยาบาลที่อยู่ในพื้นที่เฉพาะทุกแห่งจะยังคงได้รับจ่ายเบี้ยเลี้ยงเหมาจ่ายเช่นเดิม และมีแนวคิดจะเพิ่มวงเงินการจ่ายค่าตอบแทนภาระงานในสัดส่วนที่มากขึ้น โดยจะปรับลดเบี้ยเลี้ยงเหมาจ่ายในรพช.ที่อยู่ในพื้นที่ปกติ และยกเลิกในรพช.เขตชุมชนเมือง เพื่อนำวงเงินค่าเบี้ยเลี้ยงเหมาจ่ายที่ถูกปรับลดลงไปใช้เป็นวงเงินค่าตอบแทนตามผลการปฏิบัติงาน พัฒนาระบบการจ่ายค่าตอบแทนตามผลการปฏิบัติงานในโรงพยาบาลให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น